Water, het komt zondermeer ter sprake bij elk gesprek dat een groenprofessional heeft met een klant. Logisch, nooit eerder kregen we zoveel en elkaar afwisselden periodes van extreme droogte en teveel aan water over ons heen met alle gevolgen voor de tuin en tuincomfort. De sector heeft gelukkig oplossingen achter de hand.
Minder of beter nog geen verharding, het is het codewoord van groepen en initiatieven die op meer natuur inzetten. Ze hebben gelijk! Elke tegel minder is goed voor groen en daarmee ook voor het laten infiltreren van water. Per vierkante meter en per jaar gaat het over meer dan 800 liter. Het klinkt enorm, maar is op tuinschaal niet zo extreem. VMM becijferde namelijk dat een tuin via evaporatie (de som van verdamping van water uit de bodem en andere oppervlakken en transpiratie of waterverlies door planten) 600 liter ‘verdampt’.
Overdreven? Op een warme zomerdag verdampt gazon namelijk tot 4 liter vocht per vierkante meter en elke flinke struik of kleine boom zelfs 100 liter gemeten over hun volledige kruin. Rekenkundig is er dus marge, in realiteit heel wat minder, ook het grondwater moet namelijk aangevuld worden. Het fungeert als reserve voor tuin en planten tijdens de zomermaanden wanneer er maar weinig regen valt.
Een tuin zonder verharding kan echter niet. Klanten willen een terras, oprit en zelfs tuinpad richting bijgebouw. Voeg er in een adem ook maar het zwembad, een zwemvijver en een tuinvijver aan toe, die volgens de Vlaamse bouwcode ook als ‘hard’, want niet waterdoorlatend moet worden beschouwd. Gelukkig voor de tuin kan met uitzondering van die laatste, een en ander door de vakkundige groenprofessional bijgestuurd met creatieve oplossingen en passende materialen.
Een harde verharding kan ook waterdoorlatend of waterpasserend zijn. Denk aan het gebruik van straatstenen en kleiklinkers die met open voeg worden gestraat, tegels op tegeldragers, alle mogelijke planken en natuurlijk ook de veelheid aan mooie kei- en grindsoorten die al dan niet in stabilisatiematten of met hars worden gefixeerd. Mag of moet het groener, dan is er nog steeds het op een andere manier versterkte of gewapend gras en kruidentapijt.
Wenst een tuineigenaar toch een ‘gesloten’ verharding en mag het volgens de stedenbouwkundige vergunning, laat het water dat erop terecht komt dan niet richting riool gaan. Verderop, daar waar de leidingen het niet meer verwerkt krijgen, oorzaak zijn van ondergelopen woningen, tuinen, straten en velden. Gids het naar een comfortabel breed bemeten uitstroomzone in aansluitend groen of laat het verdwijnen in een ingegraven infiltratiekrat, -box of -put en zo richting plantenwortels en grondwater gaan.
Staat respectvol omgaan met hemelwater hoog in je bedrijfsprofiel, ga dan zeker nog een stap verder en gebruik het op daken opgevangen water als meerwaarde in de tuin. Dat kan beduidend verder gaan dan het onzichtbaar laten infiltreren. Een wadi is voor de meeste tuinen net wat te grootschalig en zelfs ongezellig. Een buienborder daarentegen kan zowat overal, want combineert de werkwijze van een wadi -het laten infiltreren van regenwater- met een beplanting die de looks & feel heeft van de perfecte border.
Hij kan zelfs fungeren als overloopzone voor elk vijvertype en laat bij ‘te vol’ ook weer ten goede komen aan de planten en draagt zo bij het klimaatrobuust maken van de tuin. Deze en nog meer mogelijkheden om verstandig en verantwoord met regenwater om te gaan en zo mooie tuinen, klimaattuinen, te realiseren vormen een belangrijk thema tijdens Green Expo, een samenkomen van de gehele groensector. Green Expo vindt plaats op 22, 23 en 24 september 2024 in Flanders Expo, Gent (info: green-expo.be)
Auteurs: Marc Verachtert en Bart Verelst